De vraag is, kan je optimisme aanleren (exelix.nl)
Seligman is ervan overtuigd dat optimisme aan te leren is, door gewoon optimistisch te doen. Wie optimistischer wil worden, moet volgens hem eerst inzien hoe zijn gedachten, gevoelens en gedrag met elkaar samenhangen en tot meer optimisme kunnen worden aangezet.
Deze vorm van aangeleerd optimisme heeft niets te maken met de overtuiging dat iets wordt zoals je het hebben wilt als je het maar hard genoeg wenst; een houding die even waarschijnlijk schadelijk als behulpzaam kan zijn. Je overtuigingen hebben wel enige invloed op wat je overkomt, maar echt optimisme is net zozeer een kwestie van handelen als van houding. Positief denken is niet genoeg; optimisten werken hard om iets positiefs voor elkaar te krijgen en dat betekent dat je je ook door bergen negativiteit heen moet werken. Daarom moeten de patiënten van Seligman hun tegenslagen, hun reacties en de gevolgen van die reacties noteren.
Deze vorm van aangeleerd optimisme heeft niets te maken met de overtuiging dat iets wordt zoals je het hebben wilt als je het maar hard genoeg wenst; een houding die even waarschijnlijk schadelijk als behulpzaam kan zijn. Je overtuigingen hebben wel enige invloed op wat je overkomt, maar echt optimisme is net zozeer een kwestie van handelen als van houding. Positief denken is niet genoeg; optimisten werken hard om iets positiefs voor elkaar te krijgen en dat betekent dat je je ook door bergen negativiteit heen moet werken. Daarom moeten de patiënten van Seligman hun tegenslagen, hun reacties en de gevolgen van die reacties noteren.
Een tegenslag is bijvoorbeeld dat je lid wordt van een sportschool waar je ‘midden tussen de mooie, slanke mensen zit’. Je reactie is bijvoorbeeld: ‘bij hen vergeleken zie ik er niet uit.’ Het gevolg? Je besluit nooit meer naar de sportschool te gaan. Als je eenmaal door hebt hoe die pessimistische stroom van gedachten, gevoelens en gedrag je plan om fit te worden ondermijnt, moet je, aldus Seligman, proberen afstand te nemen of jezelf af te leiden van die negatieve gedachten. Sommige patiënten doen dat door een elastiekje om hun pols uit te rekken en los te laten om de gedachtegang te doorbreken, bij anderen werkt het beter als ze later de tijd nemen om erover na te denken. Na een paar uur is het vermogen van de ondermijnende gebeurtenissen om een negatieve spiraal in gang te zetten afgenomen.
Vergeet niet dat overtuigingen geen feiten zijn. Je denkt misschien dat je er vreselijk uitziet, maar wie kijkt er eigenlijk? De meeste mensen in de sportschool zijn te veel met zichzelf bezig om op jou te letten. En als ze je al opmerken, hebben ze misschien juist veel respect en bewondering voor jouw inzet. Ook kun je jezelf aanleren negatieve gedachten te weerleggen: ‘Die mensen zijn zo slank en mooi doordat ze hier komen’ of ‘ik stel me aan en deze lichaamsbeweging is noodzakelijk voor mijn gezondheid en mijn uiterlijk’. De uitkomst is dan misschien dat je wel teruggaat naar de sportschool, en dit keer met je eigen doelstellingen in gedachten.
